آنزیم فیتاز (Phytase) – افزاینده جذب فسفر و کارایی خوراک

آنزیم فیتاز یک افزودنی تخصصی در صنعت خوراک دام و طیور است که با هدف آزادسازی فسفر غیرقابل‌دسترس (فیتات) از خوراک‌های گیاهی مانند ذرت، سویا، سبوس و کنجاله‌ها به جیره اضافه می‌شود. در بسیاری از منابع گیاهی، فسفر به‌صورت پیوندشده با فیتات وجود دارد که دام‌ها، به‌ویژه طیور و تک‌معده‌ای‌ها، قادر به هضم آن نیستند.

با افزودن فیتاز، این پیوند شکسته شده و فسفر قابل جذب آزاد می‌شود؛ در نتیجه نیاز به فسفر معدنی کاهش یافته و کارایی جذب مواد معدنی دیگر مانند کلسیم، روی، منیزیم و آهن نیز افزایش می‌یابد.

 مزایای کلیدی فیتاز در تغذیه دام و طیور:

 1. افزایش جذب فسفر طبیعی جیره

فسفر گیاهی (فیتاته) در غلات و دانه‌ها قابل استفاده نیست. فیتاز آن را شکسته و تا 40 تا 60 درصد نیاز به فسفر معدنی (دی‌کلسیم فسفات) را کاهش می‌دهد.

 2. کاهش هزینه خوراک

با کاهش نیاز به منابع گران‌قیمت فسفر، مکمل‌های معدنی کمتر مصرف شده و در نتیجه هزینه نهایی جیره کاهش می‌یابد.

 3. افزایش کارایی پروتئین و اسیدهای آمینه

فیتاز از پیوند فیتات با پروتئین‌ها جلوگیری می‌کند؛ بنابراین قابلیت هضم اسیدهای آمینه (مانند لیزین، متیونین، ترئونین) بهبود می‌یابد.

 4. بهبود عملکرد رشد و تبدیل خوراک

در طیور گوشتی، بوقلمون و خوک، استفاده از فیتاز باعث افزایش سرعت رشد، کاهش ضریب تبدیل غذایی و افزایش یکنواختی گله می‌شود.

 5. کاهش دفع فسفر به محیط زیست

با جذب بهتر فسفر، مقدار فسفر دفعی در کود و فضولات کاهش یافته و آلودگی محیطی کمتر می‌شود.

 کاربرد در گونه‌های مختلف:

مرغ گوشتی، تخم‌گذار، بوقلمون، بلدرچین: افزایش رشد، بهبود کیفیت تخم‌مرغ، جذب کلسیم و فسفر

خوک و اسب: تقویت رشد استخوانی، بهبود جذب فسفر و مواد معدنی

آبزیان: جایگزین فسفر معدنی، بهبود جذب پروتئین

نشخوارکنندگان: کاربرد محدود؛ در شرایط خاص با جیره پرفیتات قابل استفاده است

 مقدار مصرف پیشنهادی:

نوع آنزیم دز استاندارد در خوراک کامل

فیتاز 5000 FTU/g 250 تا 500 گرم در تن خوراک

فیتاز 10000 FTU/g 100 تا 250 گرم در تن خوراک

دز دقیق بسته به ترکیب جیره، سن حیوان و اهداف پرورشی تنظیم می‌شود.

 ویژگی‌های فنی:

شکل: پودر یا گرانول مقاوم به حرارت

پایداری: مقاوم در برابر دمای پلت (تا 85 درجه سانتی‌گراد)

قابلیت ترکیب با سایر افزودنی‌ها

طول عمر بالا در شرایط خشک و خنک

 جمع‌بندی:

آنزیم فیتاز یک ابزار حیاتی در فرمولاسیون اقتصادی و علمی خوراک است. با استفاده از آن، می‌توانید بهره‌وری جیره را افزایش، هزینه‌ها را کاهش، عملکرد دام را بهبود داده و در عین حال به حفظ محیط زیست کمک کنید. این مکمل انتخابی حرفه‌ای برای دامداری‌ها، مرغداری‌ها و کارخانه‌های تولید خوراک است.